woensdag 10 november 2010

Eye-opener


Al weken ben ik in de ban van de ‘The writer’s Journey’, een boek dat in het Nederlands bekend staat als de ‘Reis van de Held’, alhoewel het bij mijn weten niet vertaald is.
De schrijver is Christopher Vogler, Hollywood’s meest bekende adviseur op het gebied van filmscripts. Hij schreef bijvoorbeeld mee aan the Lion King. Boeiende man dus met een boeiend betoog: ik heb het boek in één ruk uitgelezen.

‘Films als The Lion King,The Titanic of Pulp Ficton zijn opgebouwd uit dezelfde elementen. Het is dezelfde structuur die maakt dat alle drie de films zo populair zijn, ook al zijn ze nog zo verschillend’, beweert Vogler in de ‘Reis van de Held’.
In meer dan 300 pagina’s legt hij uit dat verhalen altijd een held hebben, of een heldin. Deze held moet op reis (al dan niet tegen vrijwillig) omdat er iets mis is of gaat in zijn gewone leven. Tijdens de –al dan niet fictieve- reis gaat de held een strijd aan waardoor hij zodanig veel leert en groeit dat zij dat wat er mis is in haar leven het hoofd kan bieden.
Dit vraagt om voorbeelden. Vivian leert in de week met Edward (haar ‘reis’) dat ze veel meer waard is dan de hoer spelen en aan het einde kiest ze zelfs voor een waardig lezen zonder Edward. Edward aan zijn kant, leert in dezelfde week tijdens zijn reis met Vivian dat hij niet de harde meedogenloze zakenman is, die hij denkt te zijn. Zie je ‘m ook met z’n blote voeten door het gras lopen?
In the Wizard of Oz, gaat Dorothy echt op reis, om te ontdekken dat ze eigenlijk naar huis wil.

Elke held heeft vrienden nodig die ‘m steunen en humor in het verhaal brengen, een mentor die advies geeft en natuurlijk een tegenspeler, de slechterik die ook weer hulpjes heeft die de held gedurende zijn reis aan testen onderwerpen. Het is de slechterik die strijd nodig maakt en de held in de spiegel laat kijken. Denk aan the Lion King: Rafika, de mandril is de mentor en Scar uiteraard de slechterik. Denk aan Harry Potter en vul de rollen in.

Denk aan Top Gun: de nog jonge Tom Cruise moet door een diep dal voordat zijn tegenspeler Iceman hem gaat waarderen als teamgenoot.
Want volgens Vogler hebben alle verhalen ook een diep dal nodig, waarin de held bijna dood gaat. Dit diepe dal is de ultieme test voor de held, waarna zij in een wederopstanding kan laten zien dat ze een beter mens is geworden.
Butch en Marsellus liggen op apegapen in een onderaardse SM-kamer. Op het laatste moment weet Butch zichzelf te bevrijden en in plaats van wegrennen, bevrijdt hij zijn rivaal Marsellus, om de held uit Pulp Fiction als voorbeeld te gebruiken.

Wat een eye-opener, dacht ik toen ik het boek uit had, zo zit het dus! Ik kan geen film meer zien of boek meer lezen zonder de onderliggende structuur ervan te ontrafelen. Zelfs Percy Jackson lezen met Julian wordt zo nog interessant.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten